4.Celasuttaṃ
1104.“Āditte ,
bhikkhave, cele vā sīse vā kimassa karaṇīya”nti? “Āditte, bhante, cele vā sīse vā, tasseva celassa vā sīsassa vā nibbāpanāya adhimatto
chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoḷhī ca appaṭivānī ca
sati ca sampajaññañca karaṇīya”nti.
“Ādittaṃ,
bhikkhave, celaṃ vā sīsaṃ vā ajjhupekkhitvā amanasikaritvā anabhisametānaṃ catunnaṃ ariyasaccānaṃ yathābhūtaṃ abhisamayāya adhimatto chando ca vāyāmo ca ussāho ca ussoḷhī ca appaṭivānī ca sati ca sampajaññañca karaṇīyaṃ. Katamesaṃ catunnaṃ? Dukkhassa ariyasaccassa…pe… dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya ariyasaccassa.
“Tasmātiha,
bhikkhave, ‘Idaṃ dukkha’nti
yogo karaṇīyo…pe… ‘Ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti
yogo karaṇīyo”ti. Catutthaṃ.
https://tipitaka.app/
_______________________________
Algunos apuntes recopilados.
bhikkhave: En los discursos es común el uso del vocativo. Cuando el Buddha se dirige a los bhikkhus usa el vocativo plural “bhikkhave”, bhikkhus; cuando los bhikkhus de dirigen al Buddha, usan el vocativo singular “Bhadante”, Venerable Señor. Nota de un Curso de Pāḷi del venerable Bhikkhu Nandisena.
yogo (m.) conexión; ligazón; intento; conjunción; anexo; esfuerzo; mezcla. Notas traducidas por Marco A. en el diccionario de
https://tipitaka.app
chando. Conación. Aquí
chanda significa deseo de hacer (
kattu-kāmatā), es decir, de realizar una acción o lograr algún resultado. Este tipo de deseo se debe distinguir del deseo reprensible, o sea, de
lobha, apego, y rāga, deseo sensual.. Mientras los últimos términos son siempre insanos,
chanda es un factor éticamente variable, que cuando se asocia con concomitantes sanos, puede funcionar como el deseo virtuoso para lograr un buen objetivo.
sati. El término
sati se deriva de una raíz que significa “recordar”, pero como factor mental significa presencia de la mente, atención al presente; en vez de la facultad de la memoria con respecto al pasado. Tiene la característica de no fluctuar, es decir, no apartarse del objeto.
Basado en la edición y guías explicativas de los venerables Mahāthera Nārada, U Rewata Dhamma y Bhikkhu Bodhi del
Abhidhammatthasaṅgaho del venerable Ācariya Anuruddha.
sampajañña. comprensión.
Un saludo
con mettā